26 września 2025 r. Ministerstwo Sprawiedliwości skierowało do Rady Ministrów projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących kredytów frankowych. Projekt został przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego i ma na celu rozładowanie zatorów w sądach wynikających z ogromnej liczby spraw frankowych.

Przewidziane rozwiązania mają ułatwić życie kredytobiorcom oraz usprawnić postępowania sądowe. Jakie zmiany zakłada projekt?

Zabezpieczenie roszczenia z mocy prawa

Jednym z kluczowych rozwiązań jest wprowadzenie automatycznego zabezpieczenia roszczenia konsumenta. Już samo wniesienie pozwu przeciwko bankowi spowoduje wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu – i to bez składania dodatkowych wniosków oraz bez konieczności wydawania przez sąd osobnego postanowienia.

Dzięki temu kredytobiorca zyskuje realną ochronę finansową na czas procesu.

Posiedzenia niejawne

Kolejnym rozwiązaniem są posiedzenia niejawne – projekt zakłada, że zasadą będzie wydawanie orzeczeń bez rozprawy, na podstawie zgromadzonych dokumentów i pism procesowych.

Ma to skrócić czas oczekiwania na wyrok, ale w uzasadnionych przypadkach (np. konieczność przesłuchania świadka czy stron) sąd nadal będzie mógł wyznaczyć rozprawę.

Rozliczenie roszczeń w jednym postępowaniu

Projekt przewiduje także, że bank będzie mógł zgłosić swoje roszczenie wzajemne w tym samym procesie, w którym konsument żąda stwierdzenia nieważności umowy kredytu.

Sąd w jednym wyroku rozliczy więc obie strony, eliminując konieczność wszczynania drugiego, odrębnego postępowania. To oznacza szybsze zakończenie sporu i mniejsze koszty dla wszystkich uczestników.

Propozycje ugód

Projekt ustawy zakłada również zachęty do zawierania ugód – zarówno w sądzie, jak i poza nim. Konsument i bank będą mogli porozumieć się na każdym etapie postępowania, a przepisy przewidują dodatkowe ułatwienia, takie jak:

• możliwość elektronicznego zawierania ugód,
• obowiązek stosowania przez banki przejrzystych wzorców ugody wraz z pełną informacją o konsekwencjach i korzyściach.

Ugody mają pozwolić na szybsze i mniej kosztowne zakończenie sporów, choć oczywiście każda propozycja powinna być dokładnie przeanalizowana pod kątem opłacalności dla konsumenta.

Co to oznacza dla kredytobiorców?

Podsumowując, projekt ustawy frankowej przewiduje szereg rozwiązań korzystnych dla konsumentów:

• wstrzymanie spłaty kredytu już po złożeniu pozwu,
• szybsze postępowania dzięki posiedzeniom niejawnym,
• rozliczenie roszczeń konsumenta i banku w jednym procesie,
• możliwość zawarcia ugody na każdym etapie postępowania.

Projekt ustawy frankowej jest odpowiedzią na przeciążenie sądów i długotrwałość procesów. Jeśli wejdzie w życie, może znacząco poprawić sytuację kredytobiorców, którzy od lat walczą o unieważnienie umów kredytowych. Trzeba jednak pamiętać, że przepisy wciąż są na etapie prac legislacyjnych, a ich ostateczny kształt może się zmienić.